دانه ای کوچک با خاصیت فراوان
برنج سبوسدار یا برنج قهوهای Brown Rice
دانهٔ کامل برنج یعنی شلتوک(شالی)، که پوستهٔ غیرخوراکی آن گرفته نشده باشد.برنج انواع مختلفی دارد و نمونههای مرغوب آن در شمال و جنوب ایران پرورش مییابد. رنگ اصلی برنج وقتی در پوسته یا همان سبوس قرار دارد، طلایی است که به آن شلتوک(شالی) می گویند.
برنج قهوهای سرشار از کربوهیدراتهای کامل و مواد معدني، روي و منيزيم فاقد کلسترول و سدیم است؛ ۳ برابر برنج سفید فیبر داشته و به همین دلیل شاخص گلیسمی( (GI) مقداری است که برای اندازه گیری میزان افزایش قند خون توسط غذاهای خاص استفاده میشود) پایینی دارد، یعنی کربوهیدراتهای آن به سرعت جذب بدن نمیشوند و هضم آن بسيار آسان می باشد.
غلات کامل یا سبوسدار بخش مهمی از هر رژیم غذایی را تشکیل میدهند و از جمله سالمترین مواد غذایی محسوب میشوند که بهتر است همه گروههای سنی از آن استفاده کنند.این نوع برنج، طبیعی و تصفیه نشده است و بسیاری از مردم به خصوص ورزشکاران و کسانی ک از رژیم سالم خوری پیروی می کنند، مصرف برنج قهوهای را به خاطر خواص سلامتی اش به برنج سفید ترجیح میدهند.
ميتوان بهعنوان مکمل غذايي در سالاد يا بهصورت تفت داده شده و نيز در سوپ يا خورشت استفاده کرد. برنج از غلات بسيار مغذي و پرمصرفترين غذاي دو سوم جمعيت جهان محسوب ميشود. ويژگيهاي خاص برنج، آن را به يک ماده غذايي پرمصرف، براي تأمين نيازهاي غذايي تبديل کرده است.
بر اساس اين تحقيق، آبکش کردن برنج موجب از بين رفتن خواص غذايي آن ميشود، برخي افراد تصور ميکنند با آبکش کردن برنج نشاسته و به دنبال آن خاصيت چاقکنندگي برنج از بين ميرود در حالیکه برنج آبکش شود همان يک ششم ويتامين B1 از بین رفته و برنج فاقد ویتامین می شود.
افرادي که ميخواهند ويتامين B1 بيشتري به بدن آنها برسد، ميتوانند سبوس برنج را خيس کرده و آب آن را مصرف کنند.

فواید برنج قهوه ای
کنترل دیابت:
برنج قهوه ای برای افراد دیابتی و هایپر گلاسمی مفید است. شاخص گلیسمیک پایینی دارد که در کاهش مقاومت انسولین مفید است و در تثبیت سطح قند خون در بدن کمک می کند. انجمن دیابت آمریکا همچنین توصیه می کند که دیابتی ها برنج قهوه ای را انتخاب کرده تا نیاز به ویتامین های ضروری، فیبر و مواد معدنی در رژیم غذایی را به دست آورند.
فعالیت آنتی اکسیدانی:
برنج قهوه ای غنی از آنتی اکسیدان قوی است که در مقابل آسیب ناشی از رادیکال های آزاد اکسیژن محافظت می کند. مطالعه تحقیقاتی در ژورنال علوم پزشکی مالزی شامل برنج سفید و قهوه ای است، نشان داد برنج قهوه ای، به جلوگیری از بیماری های مختلف اکسیداسیون مانند بیماری های قلبی عروقی کمک می کند.
برنج قهوه ای مانع چاقی می شود:
برنج قهوه ای، ابزاری برای کنترل وزن برای افرادی است که با چاقی مبارزه می کنند. حاوی منگنز است که به تولید چربی های بدن کمک می کند. مطالعه ای که در این زمینه انجام شد نشان داد تمامی غلات مانند برنج قهوه ای و برنج سیاه اثرات مثبتی روی بدن با توجه به کاهش شاخص توده بدنی و چربی دارند. همچنین به بالا بردن سطح کلسترول خوب در افراد چاق کمک می کند.
جلوگیری از آلزایمر با برنج قهوه ای:
تحقیقی در سال 2013 نشان داد که جوانه برنج قهوه ای به جلوگیری از عوارض اعصاب مانند بیماری آلزایمر نسبت به فراوانی اسید گاما (گابا یا گاما آمینو بوتیریک اسید به انگلیسی: γ-Amino butyric acid (GABA) یک میانجی عصبی مهم در سیستم عصبی مرکزی پستانداران است که عموماً نقش مهاری دارد)کمک می کند. برنج قهوه ای شامل موادی مفیدی است که به مهار آنزیم های مضر کمک می کند، که با بیماری آلزایمر مرتبط است. هم چنین برای دیگر اختلالات مغزی مانند جنون و فراموشی نیز مفید است.
کاهش استرس در زنان شیرده با برنج قهوه ای:
جوانه برنج قهوه ای برای سلامت روانی مادران شیرده مفید است. مطالعه تحقیقی در مجله اروپایی تغذیه نشان داده است که مصرف برنج قهوه ای می تواند نتایج مثبتی را در زنان شیرده با توجه به کاهش اختلالات روحی، مراحل افسردگی و خستگی نشان دهد. همچنین پیشنهاد شده است که مصرف برنج قهوه ای در دوران شیردهی توانایی بدن برای مقاومت در برابر استرس را افزایش داده و ایمنی کلی را بهبود می بخشد.
سلامتی دستگاه گوارش را بهبود می بخشد:
برنج قهوه ای مفید است و می تواند به رژیم غذایی روزانه برای حفظ سیستم گوارشی سالم اضافه شود. فیبر موجود در آن به تنظیم عملکرد روده کمک می کند و شما را سیر نگه می دارد. مطالعه بررسی اثرات برنج سفید و برنج قهوه ای در طول هضم معده به طور کیفی مشخص کرد که سبوس برنج قهوه ای از جذب اسید و رطوبت جلوگیری می کند که منجر به حفظ بافت بهتر می شود. هم چنین محتوای فیبر، از بیماری دیگر مانند یبوست و کولیت جلوگیری می کند.
برنج قهوه ای برای بهبود سلامت قلب:
برنج قهوه ای غنی از سلنیوم است که برای بهبود قلب مفید است. مصرف غلات مانند برنج قهوه ای به کاهش انسداد شریان ها به علت تجمع پلاک کمک می کند. این اقدام حفاظتی خطر اختلالات قلبی مانند فشار خون بالا و بیماری های عروقی را کاهش می دهد.
برنج قهوه ای برای کنترل سطوح کلسترول:
برنج قهوه ای گزینه خوبی برای حفظ سطح سالم کلسترول به علت وجود روغن طبیعی است. مطالعه تحقیقی نشان داد که کنترل کلسترول را تنظیم می کند. حاوی مواد مغذی مفید است که به متابولیسم چربی و گلوکز کمک می کند. هم چنین نشان داده می شود که جوانه برنج قهوه ای به جلوگیری از افزایش چربی کبد کمک می کند.
برنج قهوه ای برای جلوگیری از سرطان:
برنج قهوه ای در جلوگیری از سرطان روده، سرطان پستان و سرطان خون مفید است. این اثر مفید را می توان به حضور آنتی اکسیدان ها قوی و محتوای فیبر بالا در آن نسبت داد. محتوای فیبر موجود در برنج قهوه ای مانع چسبیدن سموم به دیواره روده می شود و به از بین بردن آن ها در بدن کمک می کند.
یک مطالعه تحقیقی برای ارزیابی اثر جوانه برنج قهوه ای بر مرگ سلولی و اثرات بازدارنده آن بر تولید سلول های سرطانی خون را نشان داد. علاوه بر این، تحقیقات اثرات ضدتوموری را در رژیم غذایی تایید کرده است.
برنج قهوه ای برای بهبود عملکرد سیستم عصبی:
برنج قهوه ای برای عملکرد نرم مغز و سیستم عصبی مفید است. به تسریع متابولیسم مغز به خاطر حضور ویتامین B و مواد معدنی ضروری مانند منگنز و منیزیم کمک می کند. این مواد معدنی ضروری فعالیت کلسیم را در بدن حفظ می کنند و به تنظیم اعصاب و ماهیچه کمک می کنند. این برنج نیز مانع از افزایش ناگهانی کلسیم به سلول های عصبی و فعال سازی عصبی می شود که به حفظ اعصاب و ماهیچه ها کمک می کند و از انقباض زیاد جلوگیری می کند. ویتامین ایی موجود در آن نقش حیاتی در جلوگیری از بیماری های مختلف مغز ایفا می کند .
ویژگی های ضد افسردگی برنج قهوه ای:
جوانه برنج قهوه ای حاوی ویژگی های ضد افسردگی است و در مبارزه با اختلالات مربوط به افسردگی کمک می کند. مطالعه تحقیقی نشان داد که جوانه برنج قهوه ای حاوی آمینو اسیدها ضروری مثل گلوتامین ، گلیسیرین است. این انتقال دهنده های عصبی بازدارنده کاهش ذخیره پیام ها در ارتباط با اضطراب، افسردگی و استرس در مغز را تسهیل می کنند و منجر به حالت آرامش بخشی می شوند.
برنج قهوه ای برای بهبود بی خوابی:
با مصرف روزانه برنج قهوه ای درمان بی خوابی صورت می پذیرد چون منبع طبیعی هورمون خواب است. این کار باعث بهبود کیفیت خواب با استراحت اعصاب و افزایش چرخه خواب می شود.
برنج قهوه ای برای بهبود ایمنی :
برنج قهوه ای با مقادیر قابل توجهی از ویتامین ها و مواد معدنی به افزایش سیستم ایمنی بدن کمک می کند. بدن را تغذیه می کند، درمان را سرعت می بخشد و توانایی آن برای مبارزه با عفونت ها را افزایش می دهد.
بهبود سلامت استخوان:
برنج قهوه ای برای حفظ استخوان های سالم مفید است. غنی از منیزیم است که همراه با کلسیم ساختار فیزیکی را برای استخوان ها فراهم می کند. برنج قهوه ای غنی از منیزیم و برای بیمارهایی مانند ورم مفاصل و پوکی استخوان مفید است.